Манай улсын тэтгэврийн сангийн үлдэгдэл 2016 оны байдлаар ердөө 39 тэрбум төгрөг байна. Энэ бол манай улсын тэтгэврийн сан хуримтлалгүй болчихсон байна гэсэн үг. Үүнийг нөхөхийн тулд улсын төсвөөс жил бүр их хэмжээний мөнгийг НДС руу хуваарилдаг. Тухайлбал, 2017 онд улсын төсвөөс НДС-д 570 тэрбум төгрөг өгсөн. 2018 онд 610 тэрбум төгрөг өгнө. Ойрын хэдэн жилд энэ татаас нэг их наяд төгрөгт хүрнэ. Энэ байдал удаан үргэлжлэх юм бол ЭЗ-ын хямрал тэтгэврийн сангаас ирэх нь гарцаагүй.

Чили улс наяад онд яг энэ нөхцөл байдалтай нүүр тулсан. 1981 онд тэтгэврийн системийн шинэчлэл хийх үед Чилийн тэтгэврийн сан нь хоосорч, тэтгэврийн тогтолцоо нуран унасан байлаа. Олон тулгуурт тэтгэврийн системд шилжиж, хувийн тэтгэврийн сангуудыг бий болгосоноор энэ хямралаас амжилттай гарч чадсан. Өдгөө Чилийн тэтгэврийн сангуудын нийт хөрөнгө 172 тэрбум долларт (ДНБ-ий 73%) хүрээд байна. Австрийн эдийн засагч Роберт Холзман «Тэтгэврийн сангийн шинэчлэл Чили улсын эдийн засагт нэгээс гурван хувийн урт хугацааны өсөлтийг авчирсан» гэж тооцоолсон байдаг. Тэтгэврийн санг хөрөнгө оруулалтын эх үүсвэр болгож чадвал эдийн засагт ямар том нөлөө үзүүлдэгийг Чилийн туршлагаас харж болно. Чилийн тэтгэврийн сангууд улсынхаа моргэйжийн зээлийн 52 хувь, Төв банкны бондын 60 хувь, жижиг, дунд үйлдвэрлэлийг дэмжих Хөгжлийн сангийн санхүүжилтийн 80 хувь, үл хөдлөх хөрөнгийн зах зээлийн 81 хувь, Корпорациудын хувьцааны ... хувь тус тус бүрдүүлж байна.

Польш улс 1999 онд тэтгэврийн шинэлчлэл хийж, гурван тулгуурт тэтгэврийн тогтолцоонд шилжсэн. Шинэчлэлээс өмнө Польшийн төрийн тэтгэврийн сангийн өр ДНБ-ээс даруй 4.6 дахин их байлаа. 2004 онд үзүүлэлт 1.9 болж, таван жилийн дотор өрийн хэмжээ 2.4 дахин буурчээ. 2010 оноос Польшийн төрийн тэтгэврийн сан өргүй болж, хуримтлал бий болж эхэлсэн. Өнөөдөр

ТЭТГЭВРИЙН САНГИЙН ТАВАН ТУЛГУУР

Дэлхийн банк тэтгэврийн гурван тулгуурт тогтолцоог онолын хувьд анх 1994 онд загварчилж, танилцуулжээ.

Нэг дэх тулгуур – Төрийн тэтгэвэр буюу төрийн нуруун дээрээ үүрэх ачаа. Тэтгэврийн

Хоёр дах тулгуур – Хувийн албан журмын тэтгэвэр. Үүнд ажил мэргэжлийн болон салбарын тэтгэвэр, мөн компаниудын тэтгэврийн сангууд хамаарна. Энэ бол хувийн тэтгэвэр бөгөөд хуулийн дагуу албан журмаар тэтгэвэрт хамрагдах үүрэг хүлээдэг. Корпорациудын тэтгэврийн сангууд үүнд хамаарна.

Эдийн засагч Г.Энхнаст