“Үйлдвэр худалдааны тэргүүний ажилтан” С.Бямбацогтыг монголчууд өдгөө таних болсон биз ээ. Яагаад гэхээр тэр 2008 оноос хойш таван удаа УИХ-д сонгогдоод байна. Таних нэгэн шалтгаан гэвэл бизнесийн салбараас ирсэн улстөрчийн хувьд олон компанитай, үүгээрээ дамжуулан баруун бүсийн тендерүүдийг хамдаг гэх чимээ сураг хэвлэл мэдээллийн хуудаснаас салдаггүй байсан учраас л би таниад байгаа хэрэг. Би ямар тендер авч байхыг харсан биш цахимаар дүүрэн байна лээ. Зөвхөн мэдээллийн захаас шүүрдэхэд дээрх баримтууд илэрч байх жишээтэй. Өдгөө парламентад байгаа далаад оны гишүүдээс хамгийн олон удаа сонгогдсон түшээ бол тэр.

Энэ хэрээр С.Бямбацогт улс төрийн өндөр мэдрэмжтай нэгэн. Тендерын асуудал удаа дараа сөхөгдөж, улс төрийнх нь замналд садаа болоод байхаар Ховдын тендерийг шилэн болгох тухай санаачилга гаргаж, Ховд аймгийн Засаг дарга Б.Дүгэржавт захидал илгээж байсан хүн. Тэр ч бүү хэл илгээсэн захидлаа олон нийтэд ил болгов. Мэдээж хэрэг энэ нь жүжиг байх магадлалтай. Яагаад гэхээр Ховд аймгийн Иргэдийн төлөөлөгчдийн хурлын дарга Г.Пүрэвганди, Засаг дарга Б.Дүгэржав нарыг С.Бямбацогтын “тавиул” байх магадлалтай хэмээн нутгийнхан нь ярьдаг. Ёстой наян настай буурлаас эхлээд уруудаад энэ тухай ярих юм билээ. Тэгэхээр өөрийнхөө талын нөхдөд тендер шилэн болгох тухай захидал явуулж, олон нийтийн хэрэгсэлд нээлттэй зарласан хэрэг юм болов уу даа. Түүнээс бус Хууль тогтоох дээд байгууллагын гишүүний хувиар албан тоот явуулж үүрэгдэх эрх нь байв. Залуу хосууд шиг захидал шидэлцэж, түүнийгээ олон нийтэд дэлгэж шоу хийх ямар ч хэрэг байсангүй. Нөгөө талаар концесс гэж аятайхан зүйл ч гараад ирэв. Тэгээд ч өнөөдөр С.Бямбацогтын нэр дээр байдаг ямар л компани байв гэж дээ. Өөртөө албан ёсны хамааралгүй болгочихоо чадна биз. Ямартай ч өөрийнх нь овог шахуу болсон “Нью прогресс” гэх компани хөрөнгө орлогынх нь мэдүүлгийг сөхөхөд алга байна лээ.

Би хэлээгүй шүү. Норовын Алтанхуяг л “С.Бямбацогт бол МАНАН-гийн хүүхэд. МАНАН-гийн толгойлогч Ц.Элбэгдоржийнд хэвтэж байдаг хүүхэд” хэмээн Төрийн эрх барих хамгийн дээд байгууллагын танхимд, хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр нээлттэй зарласан байдгийг та бүхэн мэдэх байх. Түүнээс бус би С.Бямбацогттой хамт Ц.Элбэгдоржийнд очиж хэвтсэн биш юугаа мэдэх билээ. Ерөнхийлөгч асантай яах аргагүй нэг нутаг усны хүмүүс. Тэгэхээр нутгийн ахдаа нам үл хамааран хүндэтгэл үзүүлж болохгүй нь юу байхав. АН-ын бүү хэл Монгол төрийн хойморт заларч байсан нутгийн ахын ойр зуурын бизнесийг зохицуулдаг ч юм билүү, хэн мэдлээ. Энэ бол байх л асуудал.

Би хэлээгүй шүү. http://alim.mn/article/766 гэх мэдээллийн хэрэгсэлд дурдахдаа “С.Бямбацогт бол тендерээс төрсөн тэрбумтан, сүүлийн 20 шахам жил баруун таван аймгийн хамаг эрчим хүч, замын тендерийг хамсан хүн” хэмээн онцолсон байна лээ. Миний хувьд цэл залуугаасаа их улс төрд өөрийгөө байлгаж чадахад чамгүй их хөрөнгө зарсан, одоо ч зарж яваа гэдэгт л итгэдэг. Ямартай ч УИХ-ын гишүүний цалингаар улс төр хийх боломж байхгүй. Үдийн хоолны мөнгөөр яаж ч улс төр хийх билээ. Эрхэм гишүүний Хөрөнгө орлогын мэдүүлгээс харахад хувийн хадгаламжидаа мань мэтийн ой тойнд багтахааргүй их мөнгөтэй аж.

Би хэлээгүй шүү. http://focusmedee.mn/22890.html гэх мэдээллийн сайтад Ховдын хязгаарт засгийн ажил гацаанд орж, төрийн алба ганхаж байна. Үүний учир нь Ховдын учиртай гурав гэгдэх албан тушаал, эрх мэдэл, мөнгөний бүлэглэлийн даварсан үйлдлүүд гаарсных. Тэд хэн хэн бэ. Учиртай гурвын нэг нь М.Ганзориг. Тэрбээр Ховд аймгийн ИТХ-ын төлөөлөгч болонгуут бүлгийн даргаар өөрийгөө өргөмжилжээ. М.Ганзориг Ховдын бүх тендерийг хамдаг бөгөөд УИХ-ын гишүүн С.Бямбацогтын нагац ах, түүний охин компаниудынх нь захирал гэсэн нэг ийм мэдээлэл хаа сайгүй тэнүүчилдэг.

Би хэлээгүй шүү. https://eguur.mn/98010/ гэх мэдээллийн сайтад УИХ-ын гишүүн С.Бямбацогт зургаан дүүтэй. Тиймээс дүү С.Баянчулуун, С.Баянмөнх, С.Балжинням нартай хамтран “Ньюпрогресс” группийг үүсгэн байгуулсан. С.Бямбацогт гишүүн 2016 оны ХОМ-тээ “Ньюпрогресс” группийн хувьцаа эзэмшигчээр өөрийгөө бүртгүүлсэн. Мөн “Алтайтрест” ХХК-ийг https://www.tender.gov.mn/ цэснээс шүүж үзэхэд “Хөшөөтийн уурхайгаас Ховд аймгийн Үенч сум хүртэл 35 кВ-ын цахилгаан дамжуулах агаарын шугам барих, Үенч дэд станцыг өргөтгөх төсөл”-д гүйцэтгэгчээр шалгарсан байдаг. Анх 2017 онд зарлагдаж байсан уг төслийн нийт санхүүжигдэх өртөг 13.8 тэрбум байсан ч “Алтайтрест” компани 21.1 тэрбумаар гүйцэтгэх санал өгч, шалгарсан нь анхаарал татдаг. Тендерт аль бага санал өгсөн нь ялдаг жишиг бий. Гэтэл “Алтайтрест” компани зарлагдсан дүнгээс 7.3 тэрбумаар өгсгөсөн санал өгөөд, шалгарчээ. Уг төслийн гүйцэтгэлд 2019 онд улсын төсөвт таван тэрбумыг суулгуулсан бол 2020 онд 16.1 тэрбумыг суулгаж өгчээ гэсэн байдаг. Сонирхолтой нь, “Алтай трест” ХХК тендэрт ялсныхаа дараа Эрчим хүчний яамтай гэрээ хийгээгүй байхад шууд төслийн гүйцэтгэлээ эхлүүлснээс маргаан үүсч, одоогоор шүүхийн шатанд яваа аж. Асуудал нь шүүхийн шатанд яваа ч 2020 оны төсөвт 16.1 тэрбумыг суулгуулсан нь С.Бямбацогтыг ямар хэмжээний лоббичин болохыг харуулна гэх зэргээр түүний тухай мэдээлэл тасрахгүй.

Би хэлээгүй шүү. https://eguur.mn/98010/ мэдээллийн сайтад байна лээ. Тэрбээр УИХ-ын гишүүн, Хууль зүй, дотоод хэргийн сайдаар ажиллаж байхдаа өөрийнхөө “Алтай трест” компанид “Чойр дэд станцын өргөтгөл, шинэчлэл”-ийн төслийн концессын гэрээ байгуулахаар болсон гэдэг. Барих, шилжүүлэх гэрээтэй концессын төсөвт өртөг нь 77 тэрбум 695 сая төгрөг. Ингэснээр “Алтай трест” компани 2019 оны улсын төсвөөс 37.2 тэрбум төгрөгийг суулган авсан. Түүгээр ч зогсохгүй анх 77.6 тэрбумаар төсөвлөгдөж байсан “Чойр дэд станцын өргөтгөл, шинэчлэл”-ийн ажлыг 81.8 тэрбум болгон өсгөсөн гэдгийг эх сурвалжууд онцолж байсан. Ийнхүү 2019, 2020 онуудад улсын төсвөөс нийт 67.7 тэрбум төгрөгийг концесс нэрээр авчихсан гэдэг.

Харин би өөрөө хэлчихэе. Тэр уг нь М.Энхболдод эгнэгт хамааралтай хүн. М.Энхболд МАН-ын дарга байхдаа С.Бямбацогтыг УИХ дахь МАН-ын бүлгийн даргаар дэмжиж байв. М.Энхболд 2016 онд үнэмлэхүй ялалт байгуулж, Ж.Эрдэнэбат гэх хөшиг татчихаад далдаас Засгийн газраа байгуулахад Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд болгож дэмжив. Энэ утгаараа тэр “32-ын бүлэг”-т данстай ч дарга, сайдын төлөө хэнтэй ч тохиролцож чадахаар харагддаг. Өнөөдөр Ж.Мөнхбатаас эхлээд “32-ын бүлэг”-т данстай залуус “33-ын бүлэг”-ээс сайдын суудал амласан ч очихгүй өөрийнхөөрөө гүрийж байна. Харин С.Бямбацогт эртний сайхан үерхлээ умартаж, нөгөө талд чих зөөлөн байгааг улс төрийнх нь үйл ажиллагаа харуулдаг. Хэрэв түүнд сайдын суудал өгье гэвэл уйлан дуулаад очихоор харагддагийг нуух юун.

С.Ууганбаяр